Juryrapport Willem Breuker Prijs 2019 – Nora Mulder

Op Nora Mulder valt niet zomaar een label te plakken. Hoewel de term ‘uitvoerend musicus’ op haar van toepassing is, schiet deze volledig tekort om haar als creatieve geest pur sang, improvisator en begenadigd pianist  doeltreffend te karakteriseren. Ze is een eigenzinnige maker die een veelvoud aan nauwelijks te beschrijven muzikale activiteiten en kwaliteiten ontplooit.

Waar te beginnen? Nora Mulder is actief binnen zowel de gecomponeerde als de geïmproviseerde muziek, maar ook in muziektheater, noise, performance art en filmmuziek. Ze treedt op als solist, met haar eigen groepen en als gast bij ensembles, orkesten, theater- en dansgroepen. Ze werkt samen met acteurs, filosofen, chefkoks, beeldend kunstenaars en met wie haar maar uitdaagt. Ze treedt zeer bewust buiten de gebaande paden en kiest voor haar eigen weg zonder zich te conformeren aan podiumpraktijken, stijlen, genres, smaken of gewoontes. Ze is altijd op zoek naar het moment waar schoonheid, plezier en raadselachtigheid hand in hand gaan. WAAR horen concerten plaats te vinden, HOE horen concerten plaats te vinden, WAT hoort er op concerten te gebeuren? Voor Nora Mulder zijn dit simpelweg geen vragen die ertoe doen. Ze treedt net zo gemakkelijk op in het Concertgebouw als in groezelige kelders, winderige vlaktes of plakkerige bühnes, in morphsuit, spijkerbroek, t-shirt of in keurig zwart.

Ze initieert samenwerkingsverbanden met tal van musici en andere performers om met gretigheid nieuwe instrumentale combinaties te verkennen en de muzikale en theatrale taal te verbreden. Ze is een drijvende kracht achter de groep 7090 waarmee ze niet alleen extreem veeleisende stukken van componisten als Iannis Xenakis op topniveau uitvoert, maar ook een geheel eigen vorm van absurdistisch muziektheater heeft ontwikkeld waarmee ze optreedt in nog niet ontdekte hoeken en gaten van de wereld. Over de muziektheatervoorstelling ‘From Kart to Camper’, door groep 7090 en Trolleybus, schreef de Volkskrant in een tot de verbeelding sprekende recensie: “Mulder pakt een accordeon en bindt het instrument om haar dijbenen. Ze beweegt haar benen langzaam van en naar elkaar. Het voelt intiem, wat ongemakkelijk. Ze versnelt, geeft alles wat ze heeft en lijkt haar hamstrings te blesseren: het wordt een fysieke uitputtingsslag. Instrument en instrumentalist happen naar adem.”

Naar adem happen wij als luisteraars van het ensemble Picatrix waar de drie dames een ongehoorde rijkdom aan vocale en instrumentale vondsten weten in te zetten om zelfs renaissance-harmonieën of Afrikaanse volksmuziek te suggereren.

Behalve de toetsen van piano, accordeon en klavecimbel bespeelt Nora Mulder ook het cimbalon en elektrisch clavichord. Bovendien ontwikkelt ze haar eigen instrumentarium. Met het Ensemble Extra Ordinaire, dat zij vormt samen met Han Buhrs, sloeg zij intrigerende nieuwe wegen in met rondzingemmers, luchtbedpompje, toffee tin bass, haardrek en vergeten orgels. Muzikale kleuren zijn er om te exploreren, nietwaar?

Nora Mulder is een volstrekt authentieke, muzikaal erudiete en eigenzinnige speler, die de Breukeriaanse term ‘mensenmuziek’ eer aandoet.

Mayke Nas
Bert Palinckx
Rien de Reede
(12 sept. 2019)